Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

1ο επαναληπτικό διαγώνισμα Φυσικής Α' Λυκείου (πατήστε ΕΔΩ)

1o επαναληπτικό τεστ στη Χημεία Α' Λυκείου (πατήστε ΕΔΩ) - 

====================================>

ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Τα χημικά στοιχεία που υπάρχουν στη φύση

Ο ατομικός αριθμός (αριθμός πρωτονίων στον πυρήνα), τα ονόματα και τα σύμβολα των χημικών στοιχείων που  υπάρχουν στην φύση

Τα χημικά στοιχεία της ζωής

Μικρά μόρια και μακρομόρια 

Η Χημεία της ζωής είναι «υγρή» Αν μελετήσουμε προσεκτικά το κύτταρο ενός μονοκύτταρου οργανισμού, όπως είναι η αμοιβάδα, και ένα οποιοδήποτε κύτταρο του πιο σύνθετου οργανισμού, που είναι ο άνθρωπος, θα παρατηρήσουμε ότι έχουν στην πραγματικότητα πολύ περισσότερες ομοιότητες από διαφορές. Το ανθρώπινο κύτταρο περιβάλλεται από ένα υδατικό διάλυμα, το μεσοκυττάριο υγρό. Η αμοιβάδα ζει στο νερό. Συνεπώς και τα δύο αυτά είδη κυττάρων ζουν είτε άμεσα (αμοιβάδα) είτε έμμεσα (ανθρώπινο κύτταρο) σε υδατικό περιβάλλον. Από αυτό αντλούν όλα τα απαραίτητα συστατικά για την επιβίωσή τους και σ’ αυτό εκκρίνουν παράγωγα του μεταβολισμού τους. Και το εσωτερικό περιβάλλον τους όμως είναι επίσης υδατικό. Το 80% των συστατικών τους αποτελείται από νερό. Οι περισσότερες από τις χημικές ουσίες που υπάρχουν στο εσωτερικό του κυττάρου είναι ευδιάλυτες στο νερό. Αυτό τους επιτρέπει να μετακινούνται από ένα σημείο σε άλλο. Η μετακίνησή τους διευκολύνει την επαφή διαφορετικών ουσιών και αυτό επιτρέπει την πραγματοποίηση των αντιδράσεων που απαιτούν οι διάφορες δραστηριότητες του κυττάρου. Το νερό εξάλλου, όπως θα δούμε στη συνέχεια, συμμετέχει και το ίδιο σε κάποιες βιολογικές αντιδράσεις.

Η ποικιλία των χημικών ενώσεων που συναντάμε μέσα στο κύτταρο είναι πολύ μεγάλη. Ξεκινούν από απλές χημικές ενώσεις μικρού μοριακού βάρους όπως οξέα, βάσεις και άλατα, μέχρι ενώσεις πολύ μεγάλου μοριακού βάρους (μακρομόρια) όπως οι πρωτεΐνες, τα νουκλεϊκά οξέα κ.ά. που θα γνωρίσουμε στη συνέχεια. Τα οξέα, οι βάσεις και τα άλατα, παρά το ότι βρίσκονται σε μικρή συγκέντρωση μέσα στο κύτταρο, έχουν μοναδική σημασία για τη ζωή. Αυτό οφείλεται στο ότι διατηρούν σταθερό το pΗ στο εσωτερικό του κυττάρου και βοηθούν να γίνονται σωστά οι διάφορες κυτταρικές λειτουργίες.

Η ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΩΝ ΒΙΟΜΟΡΙΩΝ 

Το πιο εντυπωσιακό ίσως χαρακτηριστικό της ζωής είναι το γεγονός ότι αυτή είναι οργανωμένη σε επίπεδα αυξανόμενης πολυπλοκότητας. Τα άτομα συνιστούν μόρια, τα μόρια, με τη σειρά τους, κυτταρικά οργανίδια, τα τελευταία σχηματίζουν κύτταρα κ.ο.κ. Εσωτερική οργάνωση συναντούμε και σε κάθε επιμέρους επίπεδο και φυσικά στο πιο στοιχειώδες από αυτά, δηλαδή το μοριακό επίπεδο. Οι χημικές ενώσεις οι οποίες συνθέτουν τους οργανισμούς μπορούν, ανάλογα με το μοριακό βάρος τους, να τοποθετηθούν σε μια ιεραρχική κλίμακα, στην οποία κάθε σκαλί προκύπτει από το προηγούμενο μέσω των αντιδράσεων του μεταβολισμού. Στη βάση της κλίμακας τοποθετούνται οι μικρότερου μοριακού βάρους ενώσεις, όπως οι Η2O, CO2, ΝΗ3 (πρόδρομα μόρια), που οι οργανισμοί τις παραλαμβάνουν από το περιβάλλον τους. Στα επόμενα επίπεδα της κλίμακας συναντάμε ενώσεις αυξανόμενου μοριακού βάρους και πολυπλοκότητας, οι οποίες είναι κατά σειρά: τα ενδιάμεσα συστατικά (οξικό οξύ, πυροσταφυλικό οξύ, πεντόζες κ.ά.), οι δομικοί λίθοι ή μονομερή (αμινοξέα, νουκλεοτίδια κ.ά.), τα μακρομόρια ή πολυμερή (πρωτεΐνες, νουκλεϊκά οξέα κ.ά.) και τα συμπλέγματα των μακρομορίων (γλυκοπρωτεΐνες, νουκλεοπρωτεΐνες κ.ά.). Από το συνδυασμό των τελευταίων προκύπτουν τα οργανίδια του κυττάρου, οπότε προκύπτει το επόμενο επίπεδο οργάνωσης, το κυτταρικό.

 =============================================

ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ
    ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΙ

====================================

ΤΟ ΑΙΜΑ

Αίμα
-μυελός των οστών
-ερυθρά αιμοσφαίρια 

-λευκά αιμοσφαίρια

-αιμοπετάλια
-πλάσμα αίματος (90% νερό + άλατα + ορμόνες + πρωτείνες + θρεπτικές ουσίες)

-συνδετικός ιστός

===================================

Η κυκλοφορία του αίματος στην καρδιά 
    

Υπενθυμίζεται ότι η καρδιά είναι μια φυσική αντλία που παίρνει το αίμα από τις φλέβες, στις οποίες βρίσκεται σε χαμηλή πίεση και το στέλνει στις αρτηρίες με υψηλή. Λειτουργεί αυτόματα και ακατάπαυστα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του οργανισμού. Διαθέτει δύο κοιλίες (αριστερή και δεξιά) και δύο κόλπους (αριστερό και δεξιό) που συγκοινωνούν μέσω βαλβίδων.

Το χρησιμοποιημένο αίμα που μεταφέρει διοξείδιο του άνθρακα CO₂ εισέρχεται από τις φλέβες στον δεξιό κόλπο της καρδιάς που είναι προθάλαμος για την δεξιά κοιλία, η οποία διοχετεύει το αίμα στους πνεύμονες (poumons στα γαλλικά), όπου αποβάλλει το CO₂ και οξυγονώνεται. Μεταφέροντας πλέον οξυγόνο O₂ εισέρχεται στον αριστερό κόλπο και από εκεί στην αριστερή κοιλία, απ' όπου διοχετεύεται (εξωθείται) προς όλο το σώμα. Πολύ συχνά χρησιμοποιούμε τον όρο καρδιά εννοώντας την αριστερή κοιλία.

απλοποιημένο διάγραμμα καρδιάς

λεπτομερές διάγραμμα καρδιάς

Διαδραστικό τεστ στη Βιολογία Α' Λυκείου (πατήστε ΕΔΩ)